بازتاب معماری عصر حافظ در دیوان اشعارش
بازتاب معماری عصر حافظ در دیوان اشعارش
به نکوداشت روز شعر و ادب پارسی
شعر فارسی مملوء از اصطالحات معماری بوده که در معنای حقیقی و گاهای مجازی به کار رفته اند. شعر تجلّی افکار و باورهای درونی
شاعر محسوب شده و شاعر نیز تا حدّی زبان مردم عصر خویش است. از اینرو شعر می تواند در پاسخگویی به برخی از سؤالات در خصوص
چگونگی دید انسان های گذشته به معماری پیرامون خود پژوهشگران را یاری رساند.
مرور بر دیوان اشعار حافظ به ما نشان می دهد که اصطلاحات بکار رفته در خصوص عناصر معماری توسط اوهم در معنای
حقیقی و هم در معنای مجازی بکار گرفته شده اند.
این بدان معنا است که جامعه ی هم عصر شاعر به عناصر معماری تنها از دید جنبه ی کاربردی آن نمی نگریسته اند و این عناصر دارای
مفاهیم عمیق معنوی و روحانی نیز بوده اند
به صورت کلی بررسی تمامی اصطلاحات وابسته به معماری که در دیوان حافظ به کار رفته به نظر میرسد
اشعار عرفانی شاعر بیشتر دربردارنده مفاهیم معنوی عناصر معماری هستند .
اشعار حافظ با اشارت معماری
نقش می بستم که گیرم گوشه ای زان چشم مست . طاقت و صبر از خم ابروش طاق افتاده بود
پیش از این کاین سقف سبز و طاق مینا برکشند . منظر چشم مرا ابروی جانان طاق بود
حافظ در دیوان خود در سیزده نوبت از لفظ طاق بهره برده که در شش مورد ابروی یار را به طاق تشبیه کرده است.
فتنه می بارداز این سقف مقرنس برخیز تا به میخانه پناه از همه آفات بریم
وین اطلس مقرنس زرد و ز زرنگار چتری بلند بر سر خرگاه خویش دان
به رغم زال سیه شاهباز زرین بال در این مقرنس زنگاری آشیان گیرد
شاعر سه مرتبه از لفظ مقرنس در دیوان خود بهره برده که مراد از آن ها در همه موارد به معنای آسمان و روزگار است.
گفتم این جام جهان بین به تو کی داد حکیم گفت آن روز که این گنبد مینا می کرد
ما می به بانگ چنگ نه امروز می کشیم بس دور شد که گنبد چرخ این صدا شنید
در دیوان حافظ 7 بار از گنبد استفاده شده و در همه ابیات مذکور، مراد از گنبد، آسمان و روزگار است.
دیدگاهتان را بنویسید