زندگینامه حسین لرزاده

^{زندگینامه حسین لرزاده:}

زندگینامه حسین لرزاده: حسین بن محمد معمار معروف به لرزاده پدر ایشان استاد محمد لرزاده از معماران نامی

دوره‌ اتابک و همکار حاج حسن صنیع الدیوان، معمار اتابکی بود. از یادگارهای استاد محمد لرزاده، ‌می‌توان از‌

مسجد حاج حسن صنیع الدیوان، سید نصیر الدین، یکی دو ایوان در مدرسه‌ سپهسالار، از گردن به پایین گنبد سر

قبر آقا و خط بنایی دور آن و حوضخانه‌ آینه کاری حسینیه امیربهادر یاد کرد. استاد حسین لرزاده از هفت سالگی

چندی نزد میرزا حسن به مکتب رفت.

سپس به مدرسه‌ مقابل منزل محتشم‌السلطنه فرستاده شد و استعدادهای هنری وی از همان زمان نمایان

گشت. در محضر درس پدر نیز از بهترین‌ها بود؛ در حالی که دیگر هنرآموزان از سختی کار در رنج بودند او با وجود

سن کم، چند زمینه‌ گره را در کلاس طراحی می‌کرد آن چنان که همگان را به حیرت می‌انداخت.

در سال ۱۳۰۵ش و هم‌زمان با مرگ پدر، استاد لرزاده با دعوت استاد جعفرخان کاشانی که دست اندر کار ساختن

عمارت سنگی تپه علی‌خان در سعد آباد بود، به کار نقاشی در یکی از اتاق‌های این عمارت مشغول شد.

لرزاده در طول عمر هنری نزدیک به یک قرن خود، مساجد متعددی را طراحی و اجرا کرد که در رأس آن مسجد

اعظم (قم) به دعوت مستقیم آیت‌الله بروجردی قرار دارد. همچنین بنابه مأموریتی که آیت‌الله بروجردی به وی محول

کرد، مأمور تعمیر و پاره‌ای تغییرات در حرم حسین بن علی در کربلا شد که طی حکمی از طرف آیت‌الله

شهرستانی تولیت وقت آن حرم در عراق به او لقب «معمار آستانه مقدسه حضرت اباعبدالله الحسین (ع)» دادند.

همکاران:

از جمله همکاران لرزاده می‌توان به حاج حسن بنائی و حاج محمد معمار کاشانی و حاج محمد شعرباف، حاج

حسن خواتین شیرازی و حاج حسین عشق آبادی اشاره کرد.

در مسجد سپهسالار افراد دیگری نیز بوده‌اند که نام آن‌ها در لوحه جنب محراب گچ‌بری‌شده، آمده‌است.

به عنوان مثال، کاشیکاری سر در جلوخان، کار اسدالله عموحسین و معرق کار حسین برهانی است. قسمت زنانه

مسجد لرزاده و سردر، با کمک حاج حسن انگشت‌باف به انجام رسیده‌است.

معماری :

مقبره فردوسی که لرزاده هم طراحی و هم ساخت آن را در ۳۰ سالگی بر عهده داشته. این مقبره نخست

توسط آندره گدار پایه ریزی شده و تا پله دوم نیز اجرا گردیده بود. طرحی که وی در نظر گرفته بود هرمی چون اهرام

مصر بوده‌است. این طرح مورد قبول ذکاءالملک فروغی رئیس انجمن آثار ملی قرار نگرفت و قرار شد یک معمار

ایرانی با طرحی ملی آن را تکمیل کند. حسین لرزاده مأمور طراحی و ساخت مقبره حکیم فردوسی شد و طی

هجده ماه طرح را اجرا و کار را تا جشن هزاره فردوسی به اتمام رساند. از آنجا که فردوسی شاعری شیعه مذهب

است، لرزاده در بالای قبر یک چهار کاسه به نشانه ارکان اربعه شیعه اجرا کرده بود که بعدها در تعمیرات بقعه این

بخش از کار تخریب شد. در دهه ۳۰ شمسی هوشنگ سیحون این بنا را استحکام داد.

حسین لرزاده ۸۴۳ مسجد را طراحی و بعضاً اجرا یا نظارت کرده‌است که از آن جمله است:

-تعمیر و مرمت ایوان حرم امام حسین، در سال ۱۳۴۸ شمسی در کربلا

–مسجد لرزاده، خیابان لرزاده، خیابان خراسان

-مسجد سجاد، خیابان جمهوری

–مسجد اعظم (قم)، خیابان موزه

-مسجد مهدیه، خیابان ری

-مسجد امام حسین، خیابان امام حسین

-مسجد فخریه، خیابان امیریه

-مسجد زعیم، خیابان منیریه

-مسجد فرازنده، خیابان شوش

-مسجد سپهسالار، خیابان بهارستان

-مسجد انبار گندم، خیابان ری

-مسجد سنگی، خیابان ری (تخریب شده)

-مسجد عمار، خیابان سپاه

-مسجد جاوید، خیابان بهارشیراز

-سردر دارالفنون

-سر در بانک شاهی (بانک تجارت کنونی) در میدان توپخانه که نخستین کار مستقل لرزاده بوده‌است.

این کار به درخواست “کهل “(مسئول انگلیسی بانک) جهت طراحی سردری ایرانی برای این بانک صورت گرفت.

-مرمت و تزئینات خانه تاریخی کوره چیان واقع در تجریش تهران

-بیمارستان واقع در خیابان فلسطین که امروز به نام انقلاب خوانده می‌شود.

-گنبد کاخ مرمر

-کاخ رامسر

-سردر مدرسه دارالفنون

-مرمت عمارت بادگیر کاخ گلستان

-مرمت کاخ برلیان کاخ گلستان

-مدرسه و مسجد آلاشت

-مسجد اعظم قم

-کاسه‌سازی یا «شمسه زیاد»: می‌توان کاسه‌سازی یا شمسه زیاد را امضای لرزاده بر آثارش دانست.

در مساجد امام حسین (ع)، انبار گندم، مساجد تخریب شده سنگی، سلمان، عمار، فخریه، سجاد و پیش ورودی

گنبدخانه سپهسالار که در آنجا یک نه کاسه مادر و بچه ظریف طراحی و اجرا کرده‌است.

-مسجد جامع شهرستان بهبهان.

تألیفات:

-“احیای هنرهای از یاد رفته” در دو مجلد که شامل آموزش اصول اربعه معماری سنتی است.

-“نغمه لرزاده” شامل اشعار.

-“صد امید” مجموعه اشعار لرزاده در زمان جنگ و انقلاب.

-“ماجرای معماری سنتی ایران در خاطرات استاد حسین لرزاده، از انقلاب تا انقلاب”

افتخارات :

-مدال فردوسی در سال ۱۳۱۳ شمسی به مناسبت جشن هزاره فردوسی برای طراحی و ساخت ساختمان

مقبره حکیم توس

-مدال و نشان لیاقت علمی از نوع درجه سوم برای لیاقت او در معماری در سال ۱۳۱۹ شمسی

-مدال درجه اول همایون در سال ۱۳۲۹ شمسی

-مدال درجه پنجم همایون برای معماری کاخ‌ها در سال ۱۳۳۱

-نشان درجه پنجم تاج برای معماری کاخ‌ها در سال ۱۳۳۸

-نشان درجه چهارم همایون به خاطر کارشناسی و تصدی ساختمان‌های کاخ‌ها در سال ۱۳۴۶

-مدال یادبود به خاطر مشاوره عالی ساختمانی در سازمان کل فنی و خدمات اجتماعی

-دریافت درجه کارشناس آستانه مقدس حسینی (کربلا) در رمضان ۱۳۸۴ قمری به سبب تعمیر آستانه حرم

حسین بن علی و تجدید بنای ایوان بزرگ

-دریافت نشان خادم برگزیده قرآن کریم از سوی رئیس جمهور در دهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، تهران،

آبان ۱۳۸۱ شمسی

-نشان فرهنگستان هنر جهوری اسلامی ایران به عنوان منتخب فرهنگستان در بزرگداشت نام‌آوران سال ۱۳۸۱

شمسی