معرفی مسجد جامع هرات
معرفی مسجد جامع هرات
معرفی مسجد جامع هرات (مسجد جمعه هرات):
کهنترین مسجد در هرات است که بسیار بازسازی شدهاست. بیشتر گسترش آن در دورهٔ طلایی عهد تیموریان
بود.
این مسجد را سلطان غیاث الدین غوری در سال ۵۹۷ ق. طرحریزی نمود اما موفق به تکمیل آن نشد. جسد وی در
سال ۱۲۰۲ میلادی در زیر گنبد در پشت ایوان شمالی مسجد مدفون گردیدهاست.
تنها بخش کوچکی از مسجد عهد غوریان در درب ورودی جنوبی باقی ماندهاست
تزیینات دورهٔ غوری پسانترها زیر کار تزیین دورهٔ تیموریان که مسجد را به ذوق و سلیقهٔ خود تزیین نمودند مخفی
ماند که در سال ۱۹۶۴ کارشناسان آن را بازیابی نمودند.
اما در اثر مرور زمان بخش زیادی از کار پر مصرف تیموریان نیز از میان رفت که در نوسازیهای سال ۱۳۲۲
خورشیدی روی مسجد انجام گرفت بخشی از آن بازسازی شد. در عهد تیموریان پایتخت در هرات واقع گردیده بود.
تیموریان با جلب هنرمندان، معماران، فیلسوفان و شعرا به دربار خود رهبری نهضت فرهنگی را بدست گرفتند که از
دورههای پر درخشش تاریخ هرات میباشد
شاهرخ و همسرش گوهرشاد از پیشتازان دورهٔ نخست عصر تیموری بهشمار میروند. حکومت سلطان حسین
بایقرا از سال ۱۴۶۸ الی ۱۵۰۶ میلادی اوج دورهٔ طلایی تیموریان بهشمار میرود.
مسجد جامع بزرگ هرات در گذرگاه تاریخ:
مسجد جامع هرات در درازای تاریخ فراز و فرودهای زیادی را دیدهاست. این بناء پنجمین مسجد جامع بزرگ در
جهانمیباشد این مسجد از لحاظ تاریخی بیش از ۱۴۰۰ سال قدمت دارد و مساحت آن به ۴۶۷۶۰ متر مربع
میرسد.
این بنای زیبا و شگفتانگیز در طول چندین هزار سال پیش از اسلام عبادتگاه آریائیهای یکتاپرست بودهاست و در
سال ۲۹ هجری پس از گرایش مردم هرات به دین اسلام، این معبد بزرگ به مسجد مسلمانان مبدل گشت.
این بنای تاریخی نه تنها یک عبادتگاه بودهاست بلکه یک مدرسه علمی و فرهنگی که در آن شخصیتهای که
افتخار کشور و جهان بودند تدریس و یا هم تعلیم دیدهاند. خواجه عبدالله انصاری، خواجه محمد تاکی و دیگر عرفا و
شعرا از جمله شخصیتهایی بودند که دراین مدرسه تدریس کردند.
ویژگیهای مسجد جامع بزرگ هرات:
این مسجد تاریخی مشتمل بر ۴۶۰ گنبد، ۱۳۰رواق، ۴۴۴ فیل پایه، دوازده گلدسته، چهار ایوان، چهار دروازه، چهار
کتیبه بزرگ مزین با آیاتی ازقران، اشعار عرفانی عرفاً و شاعران بزرگ، سه سراچه، یک منبر سنگی، کتابخانه
(شامل چهار هزار جلد کتاب) و وضوخانه میباشد که در زیباترین محل شهرقدیم هرات موقعیت داشته و در یک
زمان گنجایش بیش از یک صد هزار نمازگزار را دارد.
گلدستههای مسجد که برای رساندن صدای اذان به گوش مردم ساخته شده، بین۱۷تا ۳۶متر ارتفاع، ۷ تا ۱۰
متر قطر داشته راس هرکدام دارای هشت رواق بوده که بام شان با کاشی فیروزهای تزیین یافتهاست.
برای کسی که ساکن هرات نیست مسجد جامع هرات بر علاوه کشش مذهبی کششهای دیگری نیز دارد.
هر کسی که بار اول این مسجد را میبیند در نظر اول مبهوت عظمت و معماری این مسجد خواهد شد.
نقش و نگارهای پر رنگ و کاشیهای معرق هفت رنگ ایوانها وگلدستههای کاشی کاری شده حتی در نگاه
شهروند هراتی نیز جالب وجذاب میباشد.
امتیاز شما به این مقاله
دیدگاهتان را بنویسید