جلسه رونمایی کتاب «در جستجوی آداب آبادانی» که شامل مقالات محمدرضا اولیا در حوزه معماری است، به همت مرکز معماری اسلامی حوزه هنری، حوزه هنری انقلاب اسلامی، انتشارات سورهمهر، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران، فرهنگستان هنر و گروه پژوهشی والا و با حضور محمدرضا اولیا، هادی ندیمی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و هیئت تحریریه در فصلنامه آموزش مهندسی ایران و سید محمد بهشتی عضو هیئت علمی مرکز آموزش عالی سازمان میراث فرهنگی، صاحب نظر تاریخ معماری و میراث فرهنگی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی، مصطفی مومنیراد مدیر مرکز معماری در آیین رونمایی از کتاب «در جستجوی آداب آبادانی» به تمرکز مرکز معماری حوزه هنری بر آموزش و فعالیتهای آموزشی در قالب مدرسه معماری و برگزاری کارگاههای متعدد و بحث پایگاه داده مطالعات معماری اشاره کرد.
در ادامه سید محمد بهشتی اظهار کرد: ما در همه امور از جمله در عرصه معماری دچار یک اغتشاش عظیم شدهایم. تا سال ۱۳۳۵ هر بنایی در سطح کشور وجود دارد مردم ساخته بودند و از کوچکترین روستاها تا بزرگترین شهرها همه بناهای خوب و دوستداشتنی بودند ولی از سال ۱۳۳۵ مجموعه بناها تقریبا همه زشت، غلط و نادرست هستند چراکه دچار اختلال در اهلیت شدیم.
وی بیان کرد: اهلیت یک نحو معرفت داشتن، یک نحو شناخت داشتن است، اهلیت معرفت به مفهوم وجودی است یعنی وقتی یک جا هستیم آنجا ادامه وجود ما است.
شرط بقا احیای اهلیت است
بهشتی با تاکید بر اینکه اختلال در اهلیت خسارت زیادی به سرزمین و منابع وارد کرده است و ما به واسطه آن بلاهایی سر خودمان آوردهایم که باید به نسلهای بعد جواب پس دهیم چراکه نام نیک برجای نگذاشتهایم و دیگر منابعی هم نداریم که بخواهیم خرابکاریها را بپوشانیم بنابراین شرط بقا در حال سختتر شدن است.
وی با بیان اینکه شرط بقا در سرزمین ما احیای اهلیت است، گفت: افرادی که اهلیت دارند در جامعه بسیار کمیاب و نجیب هستند، آنها در شبکههای اجتماعی عرض اندام نمیکنند و شو ندارند. اقتضای اهلیت نجابت ، تواضع و اخلاقمداری است و در این میان محمدرضا اولیا از افراد دارای اهلیت است و باید قدر وی را دانست.
بهشتی در پایان سخنانش بر اینکه باید ارتباط بین افراد دارای اهلیت و طالبان اهلیت برقرار شود، تاکید کرد.
غلبه شعار بر شعور
در ادامه کلیپ سرزمین کهن از یزد پخش شد. هادی ندیمی که دیگر سخنران آیین رونمایی از کتاب «در جستجوی آداب آبادانی» بود گفت: وجود ما همچون آبکدهای است که میتواند گلآلود شود. حلول وجود انسان میتواند آبکدهای شفاف باشد که عمق او را نشان دهد. به عبارتی دیگر حقایق پنهان نیستند بلکه این انسان است که با خشم، غرور و منفعت طلبی آبکده وجود خود را گلآلود میکند.
وی در بخشی از صحبتها خود تاکید کرد: امروز شعار ما بر شعورمان غلبه پیدا کرده و خود را با شعار به جامعه معرفی میکنیم و شعار هم پایان ندارد.
پس از پخش کلیپی درباره نحوه تدوین کتاب «در جستجوی آداب آبادانی» محمدرضا اولیا گفت: کسی که دست به قلم میشود از هویت مهمی برخوردار است. چنین فردی میخواهد دیگران هم از آنچه او برخوردار شده استفاده کنند. این کتاب نگاه پروژهای ندارد چراکه در کارهای پروژهای ما آغاز و انجام را شاهد هستیم در حالیکه به نظر من فرآیند اهمیت بیشتری دارد و اینکه سهم ما در آن تحول و اتفاق چیست. ما باید ببینیم موقعیت تاریخی و جغرافیای ما چه اقتضاعات و امکاناتی دارد و چطور میتوانیم در تاریخ سربلند شویم.
وی در ادامه به فصل مشترک معماران امروز و گذشته اشاره کرد و سوالی مبنی بر اینکه معماران و کسانی که در کار ساخت و ساز هستند چه فصل مشترکی با معماران دیروز دارند؟ آیا زبان هم را میفهمند؟ را مطرح کرد.
هشدار به معماران
این استاد دانشکده هنر و معماری همچنین گفت: خداراشاکر هستم که توفیق این را داشتم که روی اصطلاحات معماری سنتی تامل کنم و به جایگاه کلمه و تاثیرات آن در حیات روانی و بیولوژیک فکر کنم. متاسفانه امروز تمدن بدلی شکل گرفته و وظیفه ما است که به کسانی که در ساخت و ساز دست دارند هشدار دهیم که با کپی برداری و گرته برداری آنچه را هم که داشتهایم از دست میدهیم و معماری نادرست محیط را تباه میکند و انسان را به تباهی میکشاند.
وی در سخنانش به این نکته اشاره کرد که ما گذشته را برای گذشتهشناسی نمیخوانیم بلکه برای درسهایی میخوانیم که باید به آیندگان هدیه کنیم.
نویسنده مقالات کتاب «در جستجوی آداب آبادانی» تاکید کرد: ما توسعه و وسعت دادن را با فاصله از ژرفاندیشی، تامل، نگاه عمیق و دقیق میدانیم و همین باعث رشد بیرویه شده است.
در پایان این جلسه، پس از پخش کلیپ، کتاب «در جستجوی آداب آبادانی» رونمایی شد و از محمدرضا اولیا نگارنده این اثر با اهدا هدیهای تجلیل شد.
لازم به یادآوری است، کتاب «در جستجوی آداب آبادانی» دارای ۲۶۶ صفحه است که علاوه بر مقدمه هادی ندیمی از فصل هایی چون «هنر و معماری سنتی یزد، فهرست کلی آثار تاریخی یزد، بازار یزد، مسجد جامع فهرج یزد؛ اثر کمنظیر دوران انتقال، رباط زینالدین، یادمانها، رسانهای برای ارتباط با آیندگان، جایی برای زیارت و پیوند کاشیکاری سنتی و صنعت سرامیک» تشکیل شده است.
نگارنده در دیگر فصول این کتاب، سرفصلهایی چون «نیایش و آفرینش فضا، منکرات در معماری و شهرسازی یزد، میراثفرهنگی در کما، گزارشی از نهمین همایش بینالمللی مطالعه و حفاظت معماری خشتی در یزد، فرهنگ صیانت و از نظاممهندسی دیروز تا نظاممهندسی امروز» را مورد تحقیق و تفحص قرار داده است که میتواند برای دانشجویان مقاطع کارشناسی، کارشناسیارشد و دکترای معماری و شهرسازی، کارشناسان معماری، کارشناسان مرمت، مدیران ستادی و اجرایی امور معماری و شهرسازی منبع و مرجعی قابل اتکا به حساب آید.