اعلام نتایج مسابقه محدود طراحی معماری فضای یادمانی شهدای 13دی‌ گلزار‌ کرمان

مقدمه

شایستگان‌ آنان‌اند که روایت وصال خویش را با خون آشکار می‌کنند. آمدند تا در دیار محبوب استقرار یابند و از خداوندشان طلب حقیقت کردند. سرچشمه حقیقت را به‌روشنی یافته بودند؛ اما راه فنا را برگزیدند تا فتوت و ایثار آشکار شود. شایستگان آنان‌اند که عشق به راه را با خون روشنی بخشیدند.

برپایی یاد و خاطره برای قهرمانان در طول تاریخ و برای تمام ملت‌ها به‌خصوص مردم این سرزمین همواره مایه‌ی سربلندی و خشنودی بوده است. همراهی یاد و آگاهی در تاریخ این سرزمین به ما نشان می‌دهد که مهم‌ترین ارزش جمعی در عشق به شهیدان و پاسداران ارزش‌های والای انسانی است.  تفکر و تامل در شئون و ارزش‌های بالای شهادت است که می‌تواند به گشایشی در جان و خرد منجر شود.  یاد و خاطره‌ی شهید می‌تواند؛ مانند نوری راه شهید را روشن کند و در عرصه‌ی حقیقی به ما بیاموزد که پیوند در جمع است و راه بقا در فناست و از هر چه رنگ تعلق دارد آزاد باشیم.

فضاهای یادمانی به منزله‌ی رکنی از مکان‌های فرهنگی، نمایانگر نحوه‌ی روایت تاریخ جمعی یک ملت است. رسالت فضاهای یادمانی در تبیین ارزش‌های اجتماعی-‌فرهنگی جامعه و با همراهی و همدلی عمومی سبب شده است تا هویت جمعی برمبنای روایتی از گذشته‌‌ی غنی و برسازنده‌ی آینده‌ای فرهنگی قوام بخشد. بنابراین روایت خاطره‌ی ذهنی افراد در بستر  رویدادها سبب می شود تا از رهگذر آن همبستگی اجتماعی با نسل آینده نیز ایجاد شود. ترور در پهنه‌ی تاریخی-اجتماعی ایران همواره نشان از مقاومت و مظلومیت دارد و واقعه‌ تروریستی ۱۳ دی کرمان نقطه‌ی اوج همدلی و همراهی مردم با مفهوم مقاومت شد. تبلور کالبدی روایتی مفهومی از این واقعه و همچنین رسالت مرکز معماری اسلامی در تبیین کالبدی ارزش‌های فرهنگ اسلامی -ایرانی هدف همکاری مشترک حوزه هنری کرمان و شهرداری کرمان برای برگزاری مسابقه محدود طراحی معماری فضای یادمانی شهدای ۱۳ دی گلزار  شد.

شرح مسابقه

شهرداری شهر کرمان به منظور پاسداشت یاد و خاطره‌ی 99 شهید مظلوم طراحی معماری فضای یادمانی شهدای 13دی‌ گلزار‌ کرمان (سالگرد شهادت شهید حاج قاسم سلیمانی) در نظر داشت تا فضایی یادمانی در محل این حادثه احداث نماید و در یک همکاری مشترک با حوزه‌هنری‌ شهر کرمان تصمیم گرفته شد تا مسابقه با راهبری مرکز معماری اسلامی انجام شود. مرکز معماری اسلامی در راستای ارتقای کیفیت فضایی با تایید شهرداری کرمان تصمیم به برگزاری مسابقه محدود طراحی معماری فضای یادمانی شهدای ۱۳ دی گلزار کرمان گرفت. فرایند مسابقه پس از بررسی و ارزیابی رزومه‌های دفترهای معماری با حضور ۶ دفتر معماری آغاز شد.

ارکان مسابقه

کارفرما: شهرداری کرمان

برگزارکننده: مرکز معماری اسلامی و حوزه هنری استان کرمان

دبیرخانه: مرکز معماری اسلامی حوزه هنری

مدیر مسابقه: مصطفی مومنی راد

هیئت داوران

دکتر حمیدرضا انصاری (دکتری معماری)

مهندس مروارید قاسمی (کارشناسی ارشد معماری و طراحی‌شهری)

دکتر مهدی خاک زند (دکتری طراحی منظر)

دفترهای معماری مدعو

۱. دفتر معماری آینه

۲. دفتر معماری پنج او هفت

۳. دفتر معماری جریان

۴. دفتر معماری عبور

۵. دفتر معماری عیار

۶. دفتر معماری هشت

جوایز مسابقه

اثر برگزیده اول: یک‌صد و چهل میلیون تومان به همراه لوح تقدیر

اثر برگزیده دوم: هشتاد میلیون تومان به همراه لوح تقدیر

اثر برگزیده سوم: پنجاه میلیون تومان به همراه لوح تقدیر

تقدیر از سه دفتر دیگر به مبلغ سی میلیون تومان به همراه لوح تقدیر

جلسه‌داوری مسابقه

جلسه داوری آثار در صبح روز چهارشنبه، ۱۷ بهمن ماه ۱۴۰۳ در محل مرکز معماری اسلامی با حضور داوران، جناب آقای دکتر حمیدرضا انصاری، خانم مهندس مروارید قاسمی، دکتر مهدی خاکزند، اعضای برگزارکننده و نماینده کارفرما برگزار گردید.  فرایند داوری در بازه‌ی ۹ الی۱۱:۳۰ صبح انجام شد که در گام نخست مدیر مسابقه (مهندس مصطفی مومنی‌راد) از فرایند انتخاب دفترهای معماری، آشنایی دفترهای معماری با محدوده طراحی و اهداف مسابقه نکاتی را بیان کردند و سپس فرایند ارزیابی آغاز شد. در بخش نخست داوران با بررسی تمامی آثار بصورت جداگانه و بحث و تبادل‌نظر سه طرح را انتخاب کردند و در بخش بعد سه طرح انتخاب شده را مجدد مورد ارزیابی قرار دادند تا به ترتیب اولویت جهت معرفی رتبه‌های برتر به جمع‌بندی نهایی دست یابند. در نهایت پس از اعلام نتایج هیات‌داوران ضمن تقدیر از مرکز معماری اسلامی بابت برگزاری مسابقه با توجه به خلق تجربه‌ی فضایی و همچنین از شرکت‌کنندگان نیز بابت ارائه‌ی سطح کیفیت خوب طراحی سپاسگزاری کردند. در نهایت هیات داوران با ارائه‌ی نظرشان در مورد هر یک از آثار به دبیرخانه مسابقه در بهبود فرایند مسابقه کمک شایانی کردند.

معیارهای داوری

• میزان تحقق‌پذیری و امکان اجرای طرح
• میزان کیفیت منظر عینی و ذهنی در راستای تقویت حس خاطره‌ی جمعی
• اعتلای حس مکان از طریق خلق ارزش جمعی و هویت اجتماعی
• پاسخگویی صحیح و خلاقانه به سایت، مسائل و نیازهای پروژه (ضوابط، مسائل فنی، ابعاد، اندازه و…)
• توجه به روایت­های روز واقعه، مفاهیم معنوی و ارزش­های مرتبط
• توجه به زمینه، بوم (فرهنگی، اقلیمی، اجتماعی، تاریخی)
• خلاقیت و نوآوری در طرح و ایده
• توجه به یگانه بودن، خلوص، اصالت و ماندگاری
• توجه به منظر پروژه به‌عنوان فضای شهری و بستری برای تعاملات اجتماعی و حضور مردم

بیانیه اجمالی مسابقه

مهمترین هدف مسابقه دست‌یابی به کیفیت فضایی جهت ارج‌نهادن به ارزش‌ها و پیوند خاطره‌ی جمعی با رویدادهای معاصر است و ازسوی دیگر حرکت به سمت خلق فضایی جهت حضور مردم و متناسب با محدوده‌ی ‌طراحی بود. نسبت آثار با محدوده‌طراحی مهمترین اولویت انتخاب به حساب می‌آمد و پیوند میان آثار و محدوده‌ی ‌طراحی از طریق طرح‌کلی می‌بایست خود را نشان می‌داد. داوران با تاکید بر ارزش‌مندی ایده‌ها و امکانات اجرایی با توجه به حفظ سرمایه‌های طبیعی محدوده‌ی طراحی و ممانعت از ایجاد آسیبی به محدوده‌ی طراحی را مورد تاکید قرار دادند. در نهایت ضمن تشکر و قدردانی داوران از شهرداری کرمان بابت اتخاذ رویکرد ارزشمند و شایسته در حوزه‌ی طراحی معماری فضای یادمانی، برلزوم رعایت موارد اجرایی و بهره‌گیری از مشاوره‌های تیم طراحی در طرح منتخب تاکید کردند. در نهایت امید بر این است که با تدبیر به‌موقع شهرداری کرمان در عملیات اجرایی فضای یادمانی شهدای ۱۳ دی گلزار کرمان شاهد ارتقای کیفی فضاهای یادمانی در سایر شهرهای کشور باشیم.

آثار برگزیده

• طرح برگزیده نخست: دفتر معماری آینه

مسئول طراحی: عاطفه کرباسی، علی سلطانی، عرفانه عبدی

همکاران طراحی: سپیده شریعتمداری، مهسا نوایی زاده، صدف دانش پژوه، هانیه عظیمی

• طرح برگزیده دوم: دفتر معماری عبور

مسئول طراحی: محمد مهدی صافی

همکاران طراحی: شفق جاویدی ، زهرا زکریاپور رودباری، احسان دهقانی

• طرح برگزیده سوم:دفتر معماری پنج‌او‌هفت

تیم طراحی: یحیی نوریان –  محمدحسین کسرائی –  صائب کفایتی –  محمد دیانتی –  محمدحسین نوروزی –  حسام‌الدین میر

آثار شایسته تقدیر (به ترتیب حروف الفبا)

• دفتر معماری جریان

 تیم طراحی: مهدی قزل ایاغ، امین خاکسار، فاطمه فضلیخانی

• دفتر معماری عیار

 مسئول طراحی: محمدکاظم هوشمند

همکاران طراحی: علی مقتدری

• دفتر معماری هشت

مسئول طراحی: شهاب احمدی، ایمان هدایتی

همکاران طراحی: علی احمدی، نیلوفر محمدزاده، فرناز آگاهی، مونا اسدی